Πόσες φορές δεν αντιλαμβανόμαστε γύρω μας βλέμματα ή σχόλια που καθρεφτίζουν ζήλια; Αλλά υπάρχουν και εκείνες οι φορές που έχουμε νιώσει ζήλια εμείς οι ίδιοι. Ζήλια: ένα δύσκολο συναίσθημα τόσο για τον αποδέκτη όσο και γι’ αυτόν που το αισθάνεται.
Τη ζήλια την συναντάμε τόσο συχνά! Για πράγματα απλά και καθημερινά, ο καθένας μας με διαφορετικό τρόπο και για διαφορετικά πράγματα. Για ό,τι του λείπει του καθενός μας ή για ό,τι θα ήθελε παραπάνω να έχει. Για πράγματα μικρά και συνηθισμένα ή για άλλα μεγαλύτερα ή πιο σημαντικά. Και ξεχνάμε πολλές φορές να είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτά που έχουμε, ενώ νιώθουμε δυστυχισμένοι γι’ αυτά που δεν έχουμε.
Η ζήλια είναι από τα πιο δύσκολα συναισθήματα για έναν λόγο: οι άνθρωποι ντρέπονται να παραδεχτούν ότι ζηλεύουν. Μια υποσυνείδητη σκέψη μπορεί να είναι «Αν παραδεχτώ ότι ζηλεύω αυτό που μου λείπει θα μου λείπει όντως» ή «αν πω φωναχτά ότι ζηλεύω τότε θα νιώσω υποδεέστερος ή κατώτερος, θα μπω σε μειονεκτική θέση» ή «θα πέσω στα μάτια των άλλων». Η ζήλια ΔΕΝ είναι απαραίτητα κακεντρεχής και ΔΕΝ έχει να κάνει με τους άλλους. Έχει να κάνει με τον εαυτό μας.
Και τώρα ρωτάω το νοητικό σας:
Δεν θυμώνουμε;
Δεν χαιρόμαστε;
Δεν λυπόμαστε;
Δεν συγκινούμαστε;
Τι διαφορά έχει η ζήλια από τα υπόλοιπα συναισθήματα στο να παραδεχτούμε (μέσα μας) ότι την αισθανόμαστε (όταν την αισθανόμαστε) και να την απενοχοποιήσουμε; Κατηγορείτε τον εαυτό σας όταν είστε χαρούμενοι; Όχι!
Η διαφορά βρίσκεται ίσως, στην ντροπή ή την αμηχανία που δημιουργείται προς τον ίδιο τον εαυτό. Η ζήλια είναι ουσιαστικά μια σύγκριση. Συγκρίνεται ο εαυτός μας με έναν άλλον άνθρωπο και είναι επώδυνο όταν ο άλλος άνθρωπος υπερέχει «στο τάδε». Ξεχνάμε πως εμείς ίσως να είμαστε καλύτεροι σε κάτι άλλο, ή ότι έχουμε να προσφέρουμε κάτι διαφορετικό: και έτσι έρχεται η αυτό-ακύρωση.
Σίγουρα το ζητούμενο δεν είναι να βγει κάποιος στους δρόμους και να φωνάζει «Κόσμε, ζήλεψα τον συνάδελφό μου στη δουλειά γιατί αγόρασε καινούριο laptop, ενώ εγώ τίποτα…». Το ζητούμενο είναι η επίγνωση μέσα μας. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε ένα βήμα παρακάτω και να πούμε «Ζήλεψα. Όμως το laptop δεν είναι αυτό που εγώ χρειάζομαι πραγματικά. Θέλω να αγοράσω τη φωτογραφική μηχανή που σκέφτομαι τόσο καιρό. Ας δω πώς μπορώ να κάνω αποταμίευση για να έρθω πιο κοντά σε αυτό».
Η ανακούφιση έρχεται όταν στρεφόμαστε προς τον εαυτό μας, δίνουμε βάρος στις ανάγκες μας και δεν παίρνουμε τις ανάγκες των άλλων για δικές μας. Όταν δηλαδή προσαρμοζόμαστε με τα θέλω μας. Η ζήλια είναι το καμπανάκι, ότι μια δική μας ανάγκη είναι ακάλυπτη. Είναι ένα συναίσθημα (δύσκολο μεν), που μας πληροφορεί για την ψυχική μας κατάσταση! Τι θα κάναμε χωρίς τα συναισθήματα;
Κλείνω με τα εξής:
Δεν πρέπει να ξεχνάτε ποτέ πόσο σημαντικοί είστε.
Να είστε περήφανοι γι’ αυτά που έχετε καταφέρει!
Αιμιλία Κουρή
Ψυχολόγος BSc | MSc
4ετής μεταπτυχιακή εκπαίδευση στη Συνθετική Ψυχοθεραπεία
Δημιουργός & υπεύθυνη του «Ψυχής Σημείον»
Χώρος Ψυχοθεραπείας & Συμβουλευτικής